CD ripping

การริปแผ่นซีดีแบบง่าย ๆ (แต่ได้คุณภาพ) ด้วย Roon Nucleus

ในปัจจุบันเมื่อเทรนด์การฟังเพลงทั่วโลกเปลี่ยนแปลงไป จากเดิมที่เราเปิดเพลงจากแผ่นซีดีก็เปลี่ยนไปเป็นการสตรีมจากไฟล์เสียงดิจิทัล ซึ่งนอกจากการสตรีมจากผู้ให้บริการออนไลน์อย่าง JOOX, Spotify, Apple Music หรือ TIDAL แล้ว เพลงที่อยู่ในแผ่นซีดีของเรายังสามารถทำการ extract ให้ออกมาอยู่ในรูปแบบของไฟล์เสียงดิจิทัลได้ด้วยเช่นกัน ซึ่งกระบวนนี้เรานิยมเรียกว่า การริปแผ่นซีดี หรือ CD Ripping

โดยทั่วไปนั้นการริปแผ่นซีดีจำเป็นอาศัยทักษะความรู้เฉพาะทาง โดยเฉพาะส่วนที่เกี่ยวข้องกับคอมพิวเตอร์โดยตรง จำเป็นต้องมีความรู้หรือว่าเคยศึกษาเกี่ยวกับการริปแผ่นซีดีมาก่อน นอกจากการริปให้ได้ไฟล์เสียงที่มีคุณภาพดีแล้วยังมีเรื่องของข้อมูล metadata ที่จะประกอบเข้าไปในไฟล์ ทั้งภาพปกแผ่น ชื่อเพลง ชื่อศิลปิน ฯลฯ ที่ต้องให้ความสำคัญด้วยเช่นกัน

นั่นเป็นสาเหตุให้บางคนลองทำแล้วพบว่าการริปแผ่นซีดีแม้จะไม่ใช่เรื่องที่ยากเกินทำความเข้าใจ แต่ก็เป็นเรื่องยุ่งยากวุ่นวายประมาณหนึ่งและค่อนข้างเปลืองเวลาโดยเฉพาะคนที่มีแผ่นซีดีสะสมอยู่เยอะ ๆ หรือไม่ค่อยได้ทำงานกับคอมพิวเตอร์

แต่เมื่อเร็วๆ นี้มีข่าวดีสำหรับคนที่ใช้เครื่องเสียง Roon Nucleus (และ Nucleus+) เพราะหลังจากอัปเดต Roon OS Build 175 แล้ว ตัวเครื่องก็มีคุณสมบัติหนึ่งเพิ่มเข้ามานั่นคือ การริปแผ่นซีดี ด้วยวิธีแบบง่าย ๆ

ง่ายแค่แค่ไหนน่ะหรือ ? … ง่ายแค่ใส่แผ่นเข้าไปเมื่อต้องการริปแผ่น แล้วหยิบแผ่นออกเมื่อแผ่นริปเสร็จแล้ว

อุปกรณ์ที่ต้องใช้นอกจาก Roon Nucleus

เนื่องจาก Roon Nucleus ไม่มีไดร์ฟอ่านแผ่นซีดี อุปกรณ์ชิ้นแรกที่ต้องหามาเพิ่มถ้าหากต้องการริปแผ่นซีดีด้วยก็คือ External USB DVD/CD-ROM Drive ซึ่งหาซื้อได้ทั่วไปตามร้านขายอุปกรณ์ไอที/คอมพิวเตอร์ วิธีใช้งานก็แค่นำมาเสียบกับพอร์ต USB ด้านหลัง Roon Nucleus

สำหรับส่วนที่จะใช้เก็บไฟล์เสียงที่ได้จากการริป สามารถเลือกใช้ได้ทั้ง HDD หรือ SSD ที่ใส่อยู่ใน Roon Nucleus หรือ USB External Storage ที่เสียบอยู่กับพอร์ต USB ของ Roon Nucleus ก็ได้ และควรมีพื้นที่ความจุว่างอย่างน้อย 2GB

แต่ถ้าหากต้องการให้ไฟล์ที่ริปแล้วเข้าไปเก็บอยู่ใน NAS โดยตรงจะไม่สามารถทำได้ แต่ใช้วิธีนำยูเอสบีแฟลชไดร์ฟ (FAT32, พื้นที่ความจุที่ว่าง 16GB หรือมากกว่า) ไปเสียบกับตัว NAS แล้วให้ Roon Nucleus ริปไปเก็บไว้ที่ยูเอสบีแฟลชไดร์ฟ จากนั้นค่อยตามไปย้ายไฟล์ไปไว้ที่ NAS ในภายหลังได้

การริปและไฟล์เสียงที่ได้

การริปของ Roon Nucleus จะใช้ซอฟต์แวร์ริปแผ่นชื่อ “CD Paranoia” ซึ่งจะเลือกใช้วิธีริปข้อมูลด้วยความแม่นยำ หากว่าแผ่นซีดีที่นำมาริปมีความเสียหายหรือ error ใด ๆ การริปก็จะใช้เวลานานกว่าแผ่นที่อยู่ในสภาพเป็นปกติ

หรือถ้าหากว่าแผ่นซีดีนั้น ๆ ไม่รองรับการริปหรือมีความบกพร่องจนไม่สามารถทำการริปได้อย่างสมบูรณ์ ระบบก็จะเลิกทำการริปและคายแผ่นซีดีนั้น ๆ กลับออกมา ถ้าหากพยายามจะริปแผ่นซีดีนั้น ๆ ให้ได้สามารถลองนำแผ่นไปทำความสะอาด หรือลองเปลี่ยนไปใช้ External USB DVD/CD-ROM Drive เครื่องอื่นได้

ไฟล์เสียงที่ได้จากการริปของ Roon Nucleus จะเป็นไฟล์ .flac แยกออกเป็นไฟล์ละแทร็ค หากว่าในระบบมีไดร์ฟ HDD หรือ SSD สำหรับเก็บไฟล์ข้อมูลมากกว่า 1 ตัว อย่างเช่น มีทั้งที่เก็บไว้ในตัวเครื่อง และแบบต่อพ่วงทาง USB

ระบบการริปจะเลือกเก็บไฟล์เอาไว้ที่ HDD หรือ SSD ที่อยู่ในตัวเครื่องก่อน ในกรณีที่มี USB External Storage มากกว่า 1 ตัว ระบบจะเลือกเก็บไฟล์เอาไว้ในตัวที่มีพื้นที่ความจุมากกว่าก่อน

โดยการเก็บไฟล์จะสร้างโฟลเดอร์ชื่อ “CD-Rips” ใน root directory และเก็บแยกไฟล์เสียงที่ได้จากแต่ละแผ่นเอาไว้ในโฟลเดอร์ที่ตั้งชื่อตามฟอร์แมต “CD-Ripped-YYYY-MM-DD—HH-MM-SS” แบ่งแยกตามวันและเวลาในการริปแผ่นเช่น CD-Ripped-2019-08-30–03-05-04สำหรับชื่อไฟล์จะเป็นฟอร์แมต “trackNN.flac” เช่น track01.flac

รูปแบบการเก็บไฟล์เสียงที่ได้ริปจากแผ่นซีดีดังกล่าวจะไม่สามารถเปลี่ยนแปลงหรือตั้งค่าเป็นอื่นได้

และถ้าหากต้องการ import ไฟล์ที่ริปจากแผ่นซีดีเข้าใน Library ของ Roon โดยอัตโนมัติสามารถเข้าไปตั้งค่าใน Roon ได้ โดยเข้าไปที่ Settings -> Storage  แล้วบราวซ์ไปที่โฟลเดอร์ชื่อ “CD-Rips”

…ว่าแล้วก็เริ่มลองริปกันเลย !

ก่อนทำการริป ให้ตรวจสอบว่าระบบของ Roon Nucleus พร้อมทำการริปแผ่นซีดีแล้วหรือยัง โดยการเข้าไปในส่วนของ web interface หากว่าระบบพร้อมใช้งานจะมีเมนู “CD Ripper” แสดงอยู่พร้อมทั้งปุ่ม Eject ให้กดเพื่อเปิดถาดใส่แผ่นซีดีหรือให้คายแผ่นออกมาในกรณีที่ใช้ไดร์ฟอ่านแผ่นดิสก์แบบ slot loading

นำแผ่นที่จะริบใส่เข้าไปใน DVD/CD-ROM Drive แล้วกดปิดถาดใส่แผ่น ระบบ Roon OS จะเริ่มทำการริปแผ่นให้โดยอัตโนมัติ เมื่อริปเสร็จแล้วระบบจะคายแผ่นซีดีที่ริปเสร็จแล้วออกมา และมีการแจ้งสถานะในหน้า web interface

หากว่ามีแผ่นซีดีที่จะริปเพิ่มก็เพียงแค่ใส่แผ่นเข้าไป แล้วนั่งรอ … หยิบแผ่นออกเมื่อริปเสร็จ ใส่แผ่นใหม่ที่จะริปเข้าไป … วนเวียนไปอย่างนี้ตามจำนวนแผ่นที่ต้องการริป สรุปก็คือเรามีหน้าที่แค่ใส่แผ่นและหยิบแผ่นออก เท่านั้นเอง… ง่ายอย่างที่บอกไว้จริง ๆ ด้วย

ไฟล์ที่ริปแล้วเมื่อถูกอิมพอร์ตไปไว้ใน Library ของ Roon ระบบจะค้นหา rich metadata ให้โดยอัตโนมัติ เวลาเปิดฟังก็จะเห็นภาพปกรวมทั้งข้อมูลต่าง ๆ ของเพลงปรากฏอยู่อย่างครบถ้วน สวยงาม ใช้งานง่าย เป็นอะไรที่สะดวกลงตัวจริง ๆ ใครที่ใช้ Roon Nucleus อยู่บอกเลยว่า นี่คือฟีเจอร์ที่ห้ามพลาด !